Tavuklarda Sindirim Sistemi

Kanatlı hayvanların sindirim sistemi memelilerden farklıdır. Çünkü tavuklarda sindirim gaga ve ağızla başlar. İşte tavukların diğer hayvanlara göre farklı sindirim sistemleri...

Tavuklarda sindirim gaga ve ağızla başlar, yemek borusu, kursak, ön veya bezel mide, taşlık veya kaslı mide, oniki parmak bağırsağı, ince bağırsak ile devam eder, kloak ve geri ile son bulur. Ayrıca pankreas, karaciğer ve safra kesesinin sindirim olaylarında önemli rolleri vardır.

  • Ağız: Tavuklarda dudak, yumuşak damak, yanak ve diş bulunmaz. Tükürük bezlerince salgılanan tükürük, ağızda kayganlık oluşturmada ve alınan yemlerin ıslatılıp yumuşatılarak daha kolay aşağı inmesinde etkinliği vardır.
  • Yemek borusu: Alınan yemlerin ağızdan ön mideye akışında rol oynayan tüp veya boru şeklinde bir organdır.
  • Kursak: Yemek borusunun genişlemesiyle oluşmuş torba şeklinde bir organdır. Asıl fonksiyonu yemlerin depolanması, ıslatılması ve yumuşatılmasıdır.
  • Ön mide (Bezel mide): Yemek borusunun genişlemesiyle oluşmuştur ve gerçek mide olarak da bilinir. Ön midede besinler kısa bir süre depolanır. Kalın bir mukoz zar ile kaplı olan bu organda gastrik özsu salgılanır. Bu salgıda proteinlerin sindirimini başlatan pepsin enzimi vardır. Ayrıca glandular hücreler tarafından salgılanan hidroklorik asit pHyı ayarlar ve minerallerin çözülmesine yardım eder.
  • Taşlık (Kaslı mide): Oval şekilli bir organdır. Taşlıkta bir çift kalın ve kuvvetli kas vardır. Bu kasların kontraksiyonları ile yemlerin parçalanması ve öğütülmesi sağlanır. Alınan yem parçacıklarının durumuna göre yemler taşlıkta birkaç dakika veya birkaç saat kalabilirler. Besin maddeleri taşlığa kadar hızla yol alırken taşlıkta uzun süre kalırlar. 
  • İnce bağırsak: İnce bağırsağın başlangıcı oniki parmak (duedonum) bağırsağını oluşturur. Pankreastan salgılanan pankreas suyu ve safra kesesinden salgılanan safra, duodenuma boşaltılır. Ayrıca ince bağırsakta salgılanan enzimler de protein ve şekerlerin sindirimine yardımcı olur. Yemlerin sindirim ve emilmesi esas olarak ince bağırsakta olur.
  • Kör bağırsak: İnce ve kalın bağırsakların birleştiği yerde çatal şeklinde sağa ve sola uzanan kese veya torba şeklinde iki oluşumdan ibarettir. Kör denmesinin nedeni bir uçlarının kapalı olmasındandır. Bu iki kesenin her biri yaklaşık 10-15 cm uzunluğundadır. Kör bağırsağın fonksiyonu tam olarak bilinmemektedir.
  • Kloak: Kalın bağırsağın geri veya anüse doğru genişlemesinden meydana gelir. Kloak, vücutta sindirim, boşaltım ve üreme kanallarının açıldığı ortak bir kanaldır. Geri veya anüs ise kloakın dışa açılma yeridir.

Sindirimle ilgili diğer organlar: Pankreas, karaciğer ve safra kesesi, sindirimle ilgili diğer organlar olarak bilinmektedir. 

  • Pankreas Bezi: Nişasta, yağ ve proteinlerin sindiriminde rol oynayan beş güçlü enzimi kapsayan pankreas suyunu salgılar. 
  • Karaciğer: Safra asitlerini ihtiva eden ve yağların sindiriminde rol oynayan safrayı salgılar.